কলমে সৈকত: বিবৃতি

Friday 19 June 2020

বিবৃতি

বিবৃতি

~ শ্রী সৈকত

কবিতা লিখব? ধুর মশাই!

কাদের জন্য লিখব কবিতা? কেনই বা লিখব?

সবকিছু সোজাসুজি, মুখোমুখি বলে দিলেই তো হয়!

কী বললেন? শুনবে না কেউ?

তা, আমি যদি কাব্যে এসব লিখি,

ক’জন পড়বে কিনে, কজন বুঝবে আমার কথা?

সব বিক্রি তো ওই ঢলাঢলি প্রেমের বইয়েরই!

আর পড়লে তো আপনার মতো লোকেরা পড়বে:

উচ্চবিত্ত পরিবারের লোকেদের সামনে

মঞ্চে উঠে কাঁপা কাঁপা গলায় আবৃত্তি করবেন আমার কবিতা।

যেন আধপেটা খাওয়া কৃষকের দুঃখে ব্যথিত হয়ে আপনি মূর্ছিতপ্রায়—

অথচ একটা ফুটো পয়সা সাহায্য করতে পারেননা আপনার প্রাচুর্য্য থেকে!

আপনাদের ছেলেমেয়ে যায় নামীদামী বেসরকারি স্কুলে…

না! প্রার্থনা করি, কোনো গরীবের ছেলে ভুল করেও ওই স্কুলে না যাক,

ওদের নীচু মানসিকতা যেন কোনো কৃষক শ্রমিক আর

নিম্ন মধ্যবিত্তের ছেলেকে স্পর্শ না করতে পারে!

কারণ, ওসব উচ্চবিত্তদের ঘরে প্রতিদিন যে খাবার নষ্ট হয়,

আমাদের এক-একদিন ওই পরিমাণ খাবারেই কেটে যায়!

তোমাদেরকে আমি ঘৃণা করি, কারণ আমি ঈশ্বরপুত্র নই,

হতে চাইও না: অত ক্ষমা করার গুণ আমার মধ্যে কোনোদিন না জন্মাক!

কখনো ব্রাহ্মণ সেজে, কখনো রাজা সেজে,

কখনো বা বিদেশী লুঠেরার রূপে শোষণ করেছ আমাদের;

তোমাদের ওই স্কুল, ওই কলেজে, ওই সমাজ—

প্রতিদিন আমাদেরকে দেখে করুণ হাসি হাসে,

চিরকাল আমাদেরকে নীচু নজরে দেখে এসেছে তারা,

এখনও দেখছে। তবে, ভবিষ্যতে দেখলে…

যাই হোক, আপনার জন্য আমি কবিতা লিখব না মশাই।

আমার লেখা, যদি আগুন জ্বালায় আপনার মনে,

পারবেন সেটাকে জ্বালিয়ে রাখতে?

পারবেন গরীবকে আরো গরীব না-হতে-দেওয়ার শপথ নিতে?

পারবেন ধনীর টাকার পাহাড়ে ধস নামাতে,

আর নিম্নমধ্যবিত্ত পরিবারগুলোকে স্বচ্ছল করতে?

পারবেন সরকারকে বাধ্য করতে ‘মানুষ’ হবার জন্য?

প্রশ্ন করতে পারবেন ওদেরকে: নিজেরা মানুষ না হয়ে,

কীভাবে মানুষের খোঁজ করছে ওরা? পারবেন কোনোদিন?

৪ আষাঢ়, ১৪২৭

বহরমপুর

No comments:

पुरुषोत्तम वासुदेव श्रीकृष्णः

প্রেমের ঠাকুর

ॐ ह्रीं ऋतं त्वमचलो गुणजिद्गुणेड्यो नक्तं दिवं सकरुणं तव पादपद्मम्। मोहङ्कषं बहुकृतं न भजे यतोऽहं तस्मात्त्वमेव शरणं मम दीनबन्धो॥ १॥ भक्तिर्भगश्च भजनं भवभेदकारि गच्छन्त्यलं सुविपुलं गमनाय तत्त्वम्‌। वक्त्रोद्धृतोपि हृदि मे न च भाति किञ्चित्‌‌ तस्मात्त्वमेव शरणं मम दीन बन्धो॥ २॥ तेजस्तरन्ति त्वरितं त्वयि तृप्ततृष्णाः रागं कृते ऋतपथे त्वयि रामकृष्णे। मर्त्यामृतं तव पदं मरणोर्मिनाशं तस्मात्त्वमेव शरणं मम दीनबन्धो॥ ३॥ कृत्यं करोति कलुषं कुहकान्तकारि ष्णान्तं शिवं सुविमलं तव नाम नाथ। यस्मादहमशरणो जगदेकगम्य तस्मात्त्वमेव शरणं मम दीनबन्धो॥ ४॥ ॐ स्थापकाय च धर्मस्य सर्वधर्मस्वरूपिणे। अवतारवरिष्ठाय रामकृष्णाय ते नमः॥ ॐ नमः श्री भगवते रामकृष्णाय नमो नमः॥ ॐ नमः श्री भगवते रामकृष्णाय नमो नमः॥ ॐ नमः श्री भगवते रामकृष्णाय नमो नमः॥

শ্রীশ্রীমা

प्रकृतिं परमामभयांवरदां नररूपधरां जनतापहराम्। शरणागतसेवकतोषकरीं प्रणमामि परां जननीं जगताम्॥ गुणहीनसुतानपराधयुतान् कृपयाद्य समुद्धरमोहगतान्। तरणीं भवसागरपारकरीं प्रणमामि परां जननीं जगताम्॥ विषयं कुसुमं परिहृत्य सदा चरणाम्बुरुहामृतशान्तिसुधाम्। पिब भृङ्गमनो भवरोगहरां प्रणमामि परां जननीं जगताम्॥ कृपां कुरु महादेवि सुतेषु प्रणतेषु च। चरणाश्रयदानेन कृपामयि नमोऽस्तु ते॥ लज्जापटावृते नित्यं सारदे ज्ञानदायिके। पापेभ्यो नः सदा रक्ष कृपामयि नमोऽस्तु ते॥ रामकृष्णगतप्राणां तन्नामश्रवणप्रियाम्। तद्भावरञ्जिताकारां प्रणमामि मुहुर्मुहुः॥ पवित्रं चरितं यस्याः पवित्रं हीवनं तथा। पवित्रतास्वरूपिण्यै तस्यै कुर्मो नमो नमः॥ देवीं प्रसन्नां प्रणतार्तिहन्त्रीं योगीन्द्रपूज्यां युगधर्मपात्रीम्। तां सारदां भक्तिविज्ञानदात्रीं दयास्वरूपां प्रणमामि नित्यम्॥ स्नेहेन बध्नासि मनोऽस्मदीयं दोषानशेषान् सगुणीकरोषि। अहेतुना नो दयसे सदोषान् स्वाङ्के गृहीत्वा यदिदं विचित्रम्॥ प्रसीद मातर्विनयेन याचे नित्यं भव स्नेहवती सुतेषु। प्रेमैकबिन्दुं चिरदग्धचित्ते विषिञ्च चित्तं कुरु नः सुशान्तम्॥ जननीं सारदां देवीं रामकृष्णं जगद्गुरुम्। पादपद्मे तयोः श्रित्वा प्रणमामि मुहुर्मुहुः॥

প্রাণসখা

मूर्त-महेश्वरमुज्ज्वल-भास्करमिष्टममर-नर-वन्द्यम्‌। वन्दे वेद-तनुमुज्झित-गर्हित-काञ्चन-कामिनी-बन्धम्‌॥१ कोटि-भानुकर-दीप्त-सिंहमहो कटि-तट-कौपिनवन्तम्‌। अभीरभीर्हुङ्कार-नादित-दिङ्मुख-प्रचण्ड-ताण्डव-नृत्यम्‌॥२ भुक्ति-मुक्ति-कृपा-कटाक्ष-प्रेक्षणमघ-दल-विदलन-दक्षम्‌। बाल-चन्द्र-धरमिन्दु-वन्द्यमिह नौमि गुरु-विवेकानन्दम्‌॥३

লোকমাতা

‘মায়ের হৃদয় আর বীরের দৃঢ়তা, মলয় সমীরে যথা স্নিগ্ধ মধুরতা, যে পবিত্র কান্তি, বীর্য, আর্য— বেদীতলে/ নিত্য রাজে, বাধাহীন দীপ্ত-শিখানলে; এ সব তোমার হোক—আরও হোক শত/ অতীত জীবনে যাহা ছিল স্বপ্নাতীত; ভবিষ্যৎ ভারতের সন্তানের তরে/ সেবিকা, বান্ধবী, মাতা তুমি একাধারে।’ ~ স্বামী বিবেকানন্দ

Buddhism

बुद्धं नमामि। धम्मं नमामि। संघं नमामि। नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स । नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स । नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स । बुद्धं शरणं गच्छामि । धम्मं शरणं गच्छामि । संघं शरणं गच्छामि ।। दुतियम्पि बुद्धं शरणं गच्छामि । दुतियम्पि धम्मं शरणं गच्छामि । दुतियम्पि संघं शरणं गच्छामि ।। ततियम्पि बुद्धं शरणं गच्छामि । ततियम्पि धम्मं शरणं गच्छामि । ततियम्पि संघं शरणं गच्छामि ।।

লেখকের পছন্দ

স্বামী বিবেকানন্দের বাণী ও রচনা (Complete Works of Swami Vivekananda)
শ্রীশ্রীরামকৃষ্ণ কথামৃত - শ্রীম কথিত (Gospel of Sri Ramakrishna by M)
ভগবদ্গীতা ও বিশ্বজনীন বার্তা ~ স্বামী রঙ্গনাথানন্দ (Universal Message of Bhagavat Gita ~ Swāmi Ranganāthānanda)
বীরবাণী ~ স্বামী বিবেকানন্দ
গীতাঞ্জলি ~ রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর

Friday 19 June 2020

বিবৃতি

No comments:

Post a Comment

সর্বাধিক পছন্দের লেখা

পুরুষোত্তমের প্রতি

Wikipedia, search anything

Translate Saikat's Pen into your own language